Aktualności

1949

Sezon 1949 w regionie szczecińskim rozpoczął się we wrześniu 1948 roku. W 9-zespołowej A-klasie drużyny miały rozegrać 8 spotkań jesienią 1948 i 8 spotkań wiosną 1949. Pierwszą połowę rozgrywek Pocztowy KS zakończył z czterema zwycięstwami, jednym remisem i trzema porażkami i bilansem bramek 18:17. Początek 1949 roku to jednak bardzo duże zmiany. Odgórnymi decyzjami utworzono 9 zrzeszeń związkowych, które otrzymały nazwy: Budowlani, Chemik (później Unia), Górnik, Kolejarz, Metal (później Stal), Pocztowiec (później Ogniwo), Spożywca (później Sparta i Spójnia), Włókniarz oraz Związkowiec. Każdy klub musiał być członkiem któregoś zrzeszenia, a nazwa zrzeszenia zastępowała nazwę klubu lub była dodawana do nazwy klubu. Wyjątkiem były kluby milicyjne (Gwardia), akademickie (AZS) i wojskowe (WKS). W Szczecinie w skład Związkowca weszły Sztorm, Drukarz, Cukrownik i Pocztowy KS. Związkowiec zajął miejsce grającego w najwyższej lidze Pocztowego KS-u. Każde zrzeszenie miało odgórnie ustalone barwy strojów. Związkowiec występował w cytrynowych koszulkach z niebieskim kołnierzykiem i w niebieskich spodenkach.

Dwa pierwsze mecze Związkowca Szczecin to porażki: 1:4 w domowym meczu z Pionierem Szczecin i 1:2 z Gwardią w Słupsku. Pierwszy punkt Związkowiec zdobył 3 kwietnia w zremisowanym 1:1 meczu z AZS-em Szczecin, a pierwsze zwycięstwo pod nowym szyldem udało się zdobyć tydzień później po wygranej 5:2 w domowym meczu z Darzborem Szczecinek. Ostatecznie Związkowiec kończy rozgrywki A klasy na trzecim miejscu, zaledwie 2 punkty za zwycięzcą, Pionierem Szczecin.

1. Pionier Szczecin 23
2. Darzbór Szczecinek 22
3. Związkowiec Szczecin 21
4. Gwardia Słupsk 19
5. AZS Szczecin 16
6. Ogniwo Szczecin 15
7. Bałtyk Koszalin 12
8. Błękitni Stargard Szcz. 10
9. Unia Białogard 4

Zwycięzcy 20 grup regionalnych walczyli potem o awans do drugiej ligi. System był podobny do systemów z lat poprzednich: najpierw zespoły rywalizowały w 5 grupach czterozespołowych, a następnie zwycięzcy grali w grupie 5-zespołowej, tym razem o cztery miejsca w drugiej lidze. Pionier Szczecin wypadł w swojej grupie słabo, zajmując ostatnie miejsce w grupie z Kolejarzem Bydgoszcz, Kolejarzem Gdańsk i Polonia Leszno z zaledwie jednym zdobytym punktem i bilansem bramek w sześciu meczach 3:30.

Z kolei Gwardia Szczecin utrzymała się w drugiej lidze, zajmując w grupie północnej ósme miejsce, ostatnie gwarantujące utrzymanie.

1. Garbarnia Kraków 33 63-14
2. Lublinianka Lublin 25 43-35
3. Radomiak Radom 21 36-23
4. Pomorzanin Toruń 20 47-28
5. Ostrovia Ostrów Wlkp. 20 47-35
6. Bzura Chodaków 16 31-29
7. Widzew Łódź 16 19-29
8. Gwardia Szczecin 14 34-43
9. PTC Pabianice 11 22-47
10. Ognisko Siedlce 4 12-71

Może dziwić fakt, że w grupie północnej występowała drużyna z Krakowa, ale przyczyna była dość prosta. Przed sezonem podjęto decyzję, że w obu grupach zagra po dwóch spadkowiczów z pierwszej ligi, a Kraków jest bardziej wysunięty na północ niż Radlin i Tarnów. Ponadto od nowego sezonu drugą ligę czekała jedna zmiana. Zamiast podziału na grupę północną i południową od sezonu 1950 druga liga była podzielona na grupy wschodnią i zachodnią.

1950

Sezon, który rozpoczął się we wrześniu 1949 roku był jednym z najgorszych w historii klubu. Dopiero 8 miejsce w 10-zespołowej A klasie, 5 zwycięstw, 4 remisy z bilansem bramek  i 9 porażek to najgorszy wynik w rozgrywkach regionalnych. Ten sezon jest też dobrym przykładem na to, że rozgrywki po wojnie są słabo udokumentowane. W różnych źródłach znalazłem dwie wersje końcowej tabeli z tego sezonu:

1. Gwardia Słupsk 35
2. Unia Szczecinek 22
3. Spójnia Szczecin 22
4. Ogniwo Szczecin 19
5. Kolejarz Szczecin 19
6. Kolejarz Słupsk 17
7. AZS Szczecin 16
8. Związkowiec Szczecin 14
9. Kolejarz Stargard Sz. 11
10. Związkowiec Koszalin 0

1. Gwardia Słupsk 35
2. Spójnia Szczecin 22
3. Unia Szczecinek 20
4. Ogniwo Szczecin 17
5. Kolejarz Słupsk 17
6. Kolejarz Szczecin 17
7. AZS Szczecin 16
8. Związkowiec Szczecin 14
9. Kolejarz Stargard Sz. 11
10. Związkowiec Koszalin 7

Można również znaleźć różne wersje końcowego bilansu bramek Związkowca: 37:48 lub 38:46. Pewne jest jedynie, że Związkowiec zajął ósme miejsce, a Gwardia Słupsk wygrała ligę z 17 wygranymi i jednym remisem w 18 meczach.

W sezonie 1950 po raz pierwszy pojawia się nazwa Kolejarz Szczecin. Jest to nowa nazwa Pioniera Szczecin.

Zwycięzca A klasy w naszym regionie walczył o awans do II ligi. Tym razem system eliminacji był nieco inny niż w poprzednich sezonach. 20 drużyn zostało podzielonych na 4 grupy po 5 zespołów, a z każdej grupy miały awansować tylko zwycięzcy grup. Gwardia Słupsk zajęła w swojej grupie czwarte miejsce za Gwardią Bydgoszcz, Kolejarzem Gdańsk i Budowlanymi Poznań, a przed Górnikiem Wałbrzych. Na szczęście dla nich koniec roku 1950  to duże zmiany w polskiej piłce. Z tej grupy eliminacyjnej awansowały ostatecznie aż cztery drużyny, awansu nie uzyskali jedynie Budowlani Poznań, którzy zajęli trzecie miejsce. Ale zanim o tym, wcześniej rzut oka na drugą połowę 1950 roku.

Z powodu podziału dotychczasowego województwa szczecińskiego na województwo szczecińskie i województwo koszalińskie grupa szczecińska również została podzielona na grupę szczecińską i koszalińską. Ponadto od 1951 roku nie tylko ligi centralne, ale również ligi regionalne miały grać w systemie wiosna-jesień. Oznaczało to konieczność zorganizowania rozgrywek, które trwałyby jedynie jesienią, a ich zwycięzca nie miałby szans na awans do drugiej ligi (awans można by było uzyskać dopiero w sezonie 1951). Zdecydowano o rozegraniu ligi w gronie 7 zespołów, każdy z każdym jeden mecz. Związkowiec w tych rozgrywkach zaprezentował się znakomicie, remisując w pierwszym meczu z AZS-em Szczecin, a następnie wygrywając 5 kolejnych spotkań. Końcowa tabela wyglądała następująco:

1. Związkowiec Szczecin 11 22-6
2. AZS Szczecin 9 14-4
3. Kolejarz Stargard Szcz. 6 16-14
4. Spójnia Choszczno 5 6-12
5. Kolejarz Szczecin 4 13-16
6. Ogniwo Szczecin 3 3-11
7. Spójnia Szczecin 2 5-16

W tym samym sezonie Gwardia Szczecin wygrała zachodnią grupę drugiej ligi i jako pierwszy szczeciński zespół awansowała do pierwszej ligi. Żeby zobrazować dużą ilość zmian w nazwach klubów wprowadzoną w 1949 roku, w nawiasie podaję aktualną nazwę klubu.

1. Gwardia (Arkonia) Szczecin 26 43-28
2. Stal (Zagłębie) Sosnowiec 24 46-30
3. Kolejarz (Brda) Bydgoszcz 22 48-31
4. Włókniarz (Bzura) Chodaków 21 43-33
5. Włókniarz (Widzew) Łódź 19 40-37
6. Budowlani (Lechia) Gdańsk 19 32-31
7. Kolejarz (Pomorzanin) Toruń 19 28-29
8. Związkowiec (Radomiak) Radom 11 31-44
9. Budowlani (Polonia) Świdnica 10 21-45
10. Kolejarz (Ostrovia) Ostrów 9 23-47

Po sezonie zorganizowano finałowy dwumecz pomiędzy zwycięzcami obu grup. Ogniwo(Polonia) Bytom dwukrotnie wygrało z Gwardią(Arkonią) Szczecin, ale wynik tego dwumeczu nie miał wpływu na awanse do pierwszej ligi.

Po zakończeniu sezonu wprowadzono wiele zmian. PZPN podjął decyzję o samorozwiązaniu, a organizację rozgrywek  Rolę PZPN-u przejęła Sekcja Piłki Nożnej podlegająca Głównemu Komitetowi Kultury Fizycznej. Chodziło przede wszystkim o osiągnięcie struktury zgodnej z organizacją sportu w ZSRR. Zresztą pomysłów, które zaczerpnięto wtedy z ZSRR było więcej. Mistrzem Polski w 1951 miał zostać zdobywca Pucharu Polski (którego rozgrywki rozpoczęły się przed ogłoszeniem tej decyzji, a z powodu wcześniejszych porażek szans na mistrzostwo Polski nie miały już pierwszoligowe drużyny Kolejarza Poznań i Górnika Radlin, a w grze wciąż zostało kilkanaście drużyn grających w ligach regionalnych. Ponadto powiększono drugą ligę do 32 zespołów, po działem na 4 grupy 8-zespołowe:

Grupa I: Bydgoszcz-Gdańsk-Koszalin-Poznań-Szczecin-Wrocław
Grupa II: Białystok-Lublin-Łódź-Olsztyn-Warszawa
Grupa III: Katowice-Opole-Wrocław
Grupa IV: Kraków-Rzeszów-Sosnowiec

Rozszerzenie drugiej ligi było spowodowane kolejnym pomysłem rodem z ZSRR: każde województwo musi posiadać przynajmniej jedną drużynę w jednej z dwóch najwyższych lig.

I ostatnia informacja dotycząca Związkowca Szczecin. 26 listopada 1950 Związkowiec wygrał w swoim pierwszym meczu na szczeblu centralnym Pucharu Polski. W 1/32 finału pokonaliśmy Budowlanych (Lechię) Gdańsk 3:2. Tego samego dnia w Warszawie zapadła też decyzja, że zrzeszenie Związkowiec zostanie rozwiązane. Od 1951 piłkarze Związkowca będą występować pod nazwą Kolejarz.

1951

Rok 1951 to pierwsze mecze pod nazwą Kolejarz. Początek był bardzo dobry. Najpierw wygrana 2:1 w 1/16 Pucharu Polski z drugoligowym Włókniarzem Chodaków, a następnie efektowna wygrana z Ogniwem Szczecin 7:0. W pierwszej części sezonu punkty straciliśmy jedynie po remisie z AZS-em Szczecin i wysokiej porażce 1:7 z rezerwami Gwardii Szczecin. Potem wysoka porażka 1:5 w 1/8 Pucharu Polski z Unią (Ruchem) Chorzów, mimo bezbramkowego remisu do przerwy i prowadzenia od 54 minuty po golu Sadurskiego. W rundzie rewanżowej Kolejarz stracił punkty jedynie w meczu z AZS-em Szczecin (1:2), a najważniejszy mecz to wygrana z rezerwami Gwardii aż 8:1.

1. Kolejarz Szczecin 19 44-17
2. Gwardia II Szczecin 17 54-28
3. Kolejarz Stargard Szcz. 14 32-27
4. AZS Szczecin 13 22-27
5. Ogniwo Szczecin 8 22-34
6. Spójnia Choszczno 8 18-30
7. Spójnia Szczecin 5 20-49

Dzięki temu Kolejarz mógł walczyć o awans do drugiej ligi. Sytuacja przed eliminacjami wydawała się optymistyczna. Z I do III grupy przesunięto drużyny z regionu wrocławskiego, z grupy II do IV przesunięto zespoły z regionu lubelskiego, a z grupy IV do III przesunięto drużyny z regionu sosnowieckiego. Ponadto każdą grupę powiększono do 10 drużyn. Dzięki tym zmianom z grupy pierwszej (w której grają drużyny z regionu szczecińskiego) nie spadł nikt, a awansować mogły aż 4 drużyny. Kandydatów do awansu było sześciu, więc wystarczyłoby pokonać dwóch rywali. Wszystkie te drużyny zostały przydzielone do jednej grupy eliminacyjnej. Wyniki wyglądały bardzo obiecująco:

1. Kolejarz Leszno 14 22-12
2. Kolejarz Szczecin 11 20-14
3. Stal Gdańsk 11 20-20
4. OWKS Bydgoszcz 9 21-22
5. Stal Zielona Góra 8 15-20
6. Gwardia Koszalin 7 14-24 

Niestety, aż 7 spotkań zostało zweryfikowanych jako walkowery przeciwko Kolejarzowi ze względu na występ nieuprawnionego zawodnika i ostateczna tabela wyglądała następująco:

1. Kolejarz Leszno 14 22-12
2. Stal Gdańsk 14 23-15
3. OWKS Bydgoszcz 11 23-20
4. Stal Zielona Góra 10 19-16
5. Gwardia Koszalin 9 18-20
6. Kolejarz Szczecin 2 5-27

Sezon 1951 był skończył się niepomyślnie również dla szczecińskiej Gwardii. Jedynie jedno zwycięstwo i pięć remisów w 22 meczach to jeden z najsłabszych wyników w historii pierwszej ligi. Był to też jedyny sezon, w którym zwycięzca rozgrywek ligowych nie został mistrzem Polski. Mistrzostwo Polski zdobyła drużyna Unii (Ruchu) Chorzów, zdobywca Pucharu Polski.